Hậu vệ là một trong những vị trí cơ bản trong bóng đá. Trong bài biết này, hãy cùng SABAVN điểm qua một số thông tin về vai trò này.
Hậu vệ là gì? Hậu vệ có vai trò gì trên sân bóng?
Trong môn thể thao bóng đá, hậu vệ (tiếng Anh là “Defender”, viết tắt “DF”) là những người chơi phía sau các tiền vệ và trước thủ môn. Vai trò chính của họ là ngăn chặn các tình huống tấn công hướng về phía khung thành của đội nhà, ngăn cho đối phương ghi bàn. Họ thường đứng ở nửa sân có chứa khung thành của đội nhà.
Có bao nhiêu vị trí hậu vệ?
Hậu vệ trung tâm
Trung vệ
Trung vệ (tiếng Anh là “Central-back”, viết tắt “CB”) là vị trí chơi ngay phía trước mặt thủ môn và cố gắng ngăn chặn các cầu thủ đối phương (thường là trung phong) ghi bàn. Các trung vệ thực hiện điều này bằng cách cản phá các cú sút, tắc bóng, chặn đường chuyền và theo kèm tiền đạo để ngăn cản đối phương chuyền cho họ.
Các trung vệ thường cao và có khả năng chọn vị trí tốt, giúp họ có lợi thế trong những tình huống tranh chấp trên không. Trong bóng đá hiện tại, hầu hết các đội sử dụng 2 hoặc 3 trung vệ trước thủ môn. Các đội hình 4-2-3-1, 4-3-3 và 4-4-2 sử dụng 2 trung vệ trong khi các hệ thống 3-4-3 hay 3-5-2 có 3 trung vệ trong đội hình.
Có 2 chiến lược phòng ngự chính được sử dụng bởi các tuyến phòng thủ: phòng thủ khu vực và 1 kèm 1. Ở chiến lược phòng thủ khu vực, mỗi trung vệ phụ trách một khu vực cụ thể trên sân. Trong khi đó, ở chiến lược 1 kèm 1, mỗi trung vệ có nhiệm vụ theo dõi một cầu thủ đối phương cụ thể.
Thi đấu ở gần khung thành của đội nhà, các trung vệ thường khó có thể ghi bàn. Tuy nhiên, khi đội thực hiện một quả phạt góc hoặc các tình huống cố định khác, các trung vệ có thể di chuyển về vòng cấm của đối phương và tạo nên một mối đe dọa với khả năng đánh đầu của mình.
Những sự kết hợp
Ở hệ thống 2 trung vệ, các HLV thường lựa chọn 1 trung vệ có thể hình tốt kết hợp với 1 trung vệ nhanh hơn, thoải mái hơn khi cầm bóng và có khả năng phát triển bóng từ tuyến sau. Những cặp đôi nổi bật có thể kể đến như Carles Puyol - Gerard Pique (CLB Barcelona và ĐT Tây Ban Nha) hay Nemanja Vidic - Rio Ferdinand (CLB Man United).
Trong bóng đá, trung vệ dập và trung vệ thòng là những khái niệm thường được biết đến. Trung vệ dập là những người thường có tính quyết đoán cao, tích cực lao lên tranh bóng trong các tình huống tấn công của đối thủ. Trong khi đó, trung vệ thòng đảm nhận vai trò bọc lót cho trung vệ dập, là người có khả năng giữ bình tĩnh tốt.
Hậu vệ quét
Hậu vệ quét (tiếng Anh là “Sweeper”, viết tắt “SW”) là một trung vệ đa năng hơn, người chơi thấp nhất và có nhiệm vụ "càn quét" bóng nếu đối thủ vượt qua được hàng hậu vệ. Vị trí này tự do hơn so với các hậu vệ khác, những người thường kèm đối thủ được chỉ định. Do đó, hậu vệ quét còn được biết đến với tên "Libero", tiếng Ý nghĩa là "tự do".
Khả năng đọc trận đấu của libero quan trọng hơn so với trung vệ. Mặc dù đôi khi được xem là người tạo ra các tình huống phản công, hậu vệ quét thường là những cầu thủ chuyên về phòng ngự.
HLV Karl Rappan (Áo) được cho là người tiên phong khi sử dụng libero ở CLB Servette (Thụy Sĩ), quyết định chuyển một cầu thủ từ hàng tiền vệ sang phía sau hàng phòng ngự. Trong khi đó, người tiên phong trong vai trò của một libero hiện đại được cho là Franz Beckenbauer khi ông chơi cho CLB Bayern Munich và ĐT Tây Đức.
Trong các sơ đồ bóng đá hiện đại, vai trò libero đã trở nên lỗi thời. Ngày nay, vị trí này thường được dạy trong bóng đá trẻ ở Mỹ và Italia.
Hậu vệ cánh
Hậu vệ biên
Hậu vệ biên (hậu vệ trái và hậu vệ phải, tiếng Anh là “Full-back”, viết tắt “FB”) là những cầu thủ có vị trí thi đấu ở 2 bên của trung vệ, đối mặt trực tiếp với những cầu thủ tấn công ở cánh của đối thủ. Nhiệm vụ chính của họ là ngăn cầu thủ đối phương tạt hoặc chuyền bóng vào vòng cấm.
Trong bóng đá hiện đại, các hậu vệ biên đảm nhận vai trò tấn công nhiều hơn so với truyền thống. Bên cạnh việc đối đầu với các cầu thủ chơi ở biên của đối phương, các hậu vệ cánh hiện đại còn có nhiệm vụ thực hiện các pha chạy chỗ không bóng dọc biên và thực hiện những quả tạt hoặc đưa bóng vào vòng cấm địa của đối thủ.
Họ cũng thường xuyên di chuyển vào giữa để lấp khoảng trống và giúp đội triển khai bóng. Một số thì sẵn sàng xâm nhập vòng cấm và tung ra những pha dứt điểm. Các hậu vệ cánh cũng thường được giao nhiệm vụ ném biên.
Hậu vệ biên tấn công
Hậu vệ biên tấn công (tiếng Anh là “Wing-back”, viết tắt “WB”) là một biến thể của hậu vệ biên, thiên nhiều hơn về tấn công. Họ thường là một trong những cầu thủ nhanh nhất trong đội. Wing-back thường được sử dụng trong hệ thống 3 trung vệ và đôi khi được xếp vào hàng tiền vệ thay vì hậu vệ.
Tuy nhiên, wing-back có thể được sử dụng trong đội hình chỉ có 2 trung vệ, chẳng hạn như trong hệ thống 4-3-3 mà huấn luyện viên Jurgen Klopp sử dụng ở câu lạc bộ Liverpool. Trong đó, các hậu vệ cánh chơi cao để bù đắp cho sự thiếu chiều rộng trong tấn công.
Trong sự phát triển của bóng đá hiện đại, wing-back là sự kết hợp giữa tiền vệ biên và hậu vệ biên. Do đó, đây là một trong những vị trí đòi hỏi thể lực cao nhất . Việc sử dụng thành công các wing-back là một trong những điều kiện tiên quyết để các đội hình 3-4-3, 3-5-2 và 5-3-2 hoạt động hiệu quả.
Hậu về cần có những kỹ thuật cơ bản gì?
Tiếp cận đối phương
Tiếp cận đối phương là một trong những yếu tố cơ bản khi phòng ngự. Để làm làm tốt điều này, chúng ta cần lưu ý một số nguyên tắc như sau:
- Áp sát nhanh: Khi đối phương có bóng, các hậu vệ cần áp sát thật nhanh. Điều này sẽ gây ra áp lực khiến cầu thủ đối phương phải đưa ra quyết định nhanh. Khi đó, họ sẽ dễ mắc sai sót hơn. Khi bị áp sát nhanh, các tiền đạo thường có ít thời gian quan sát cũng như chuyền bóng.
- Giảm tốc độ: Sau khi áp sát đối thủ, nếu quá nhanh chóng cướp bóng sẽ rất dễ gây ra tác dụng ngược. Khi đó, các hậu vệ có thể dễ dàng bị vượt qua chỉ với một tình huống đẩy bóng đơn giản. Tiếp cận nhanh nhưng giảm tốc độ với những bước chạy ngắn cũng như duy trì khoảng cách hợp lý, điều này sẽ giúp các hậu vệ khó bị đánh bại.
- Góc phòng ngự: Để không bị đối thủ vượt qua, cách tốt nhất là ép đối thủ đi bóng ra biên hoặc đến vị trí có các đồng đội hỗ trợ. Dùng cơ thể của bản thân để be đường chạy của đối phương theo hướng mình muốn. Điều này sẽ khiến đối thủ gặp gặp khó khăn trong quá trình di chuyển, lộ điểm yếu về chân nghịch.
Tư thế phòng ngự
Việc sở hữu tư thế chuẩn sẽ giúp ích rất nhiều cho các hậu vệ trong quá trình phòng ngự. Một số tư thế phòng ngự có thể kể đến như:
- Hạ trọng tâm: Các hậu vệ cần hạ thấp đầu gối. Điều này sẽ giúp họ nhanh nhẹn trong việc phản ứng, dễ quan sát tình huống cũng như có sự cân bằng tốt.
- Dang rộng tay: Đây là một tư thế thường thấy trong bóng đá. Việc dang rộng tay sẽ giúp các hậu vệ giữ thăng bằng tốt cũng như giúp họ ngăn cản đối phương đi bóng. Tuy nhiên, các cầu thủ sẽ bị thổi phạt nếu vung tay quá cao.
- Di chuyển về phía sau hoặc sang bên: Trong trường hợp đối mặt với một tiền đạo chơi xoay lưng lại với cầu môn, các hậu vệ cần kèm cả 2 bên của cầu thủ tiền đạo đó.
- Di chuyển trên mũi chân: Tư thế này sẽ giúp các hậu vệ trở nên linh hoạt. Họ có thể dễ dàng thay đổi hướng một cách đột ngột cũng như bứt tốc trong một số trường hợp.
Tắc đoạt bóng
Trong một số trường hợp, các hậu vệ có thể thực hiện những tình huống tắc đoạt bóng để đảo ngược tình hình, giúp đội nhà có thể giành quyền kiểm soát bóng. Đó có thể là khi đối thủ đỡ bóng không tốt hay bóng nằm ngoài tầm kiểm soát của đối thủ. Đó cũng có thể là khi đối phương mất thăng bằng hoặc do dự.
Như vậy là chúng ta đã cùng nhau đi qua một số thông tin về vị trí hậu vệ trong bóng đá. Bạn quan tâm về những vị trí khác trong bộ môn được mệnh danh là thể thao vua? Hãy chờ đón những bài viết tiếp theo của SABAVN nhé!
Video Những pha hậu vệ TẮC BÓNG CẢN PHÁ ấn tượng nhất của mùa giải Ngoại hạng Anh 2022/23
Xem thêm:
